Binnen het programma 'Vlaamse ruimtevaarteconomie' zijn er via het Fonds Wetenschappelijk Onderzoek 5 'Frank De Winne' mandaten toegekend.

De toekenning maakt deel uit van het impulsprogramma 'Vlaamse ruimtevaarteconomie' dat Vlaams minister van Wetenschapsbeleid Hilde Crevits eerder dit jaar aankondigde.

Met dit programma wil minister Crevits de ruimtevaartkennis in Vlaanderen uitbreiden, ondernemerschap stimuleren en met de aanwezige expertise onze internationale positie versterken.

"De ruimtevaartsector is een hoogtechnologische sector die vaak baanbrekend onderzoek oplevert en de motor is voor innovatie en economische groei.

Met de Frank De Winne mandaten willen we jonge onderzoekers warm maken voor een duurzame loopbaan in onze Vlaamse Ruimtevaarteconomie en hen kansen bieden om ons ruimtevaartonderzoek mee naar een hoger niveau te tillen." – Vlaams minister van Innovatie Hilde Crevits

Frank De Winne, hoofd European Astronaut Centre ESA: "Het is fantastisch om te zien dat jonge onderzoekers zich op de ruimtevaart richten. Ruimtevaart spreekt tot de verbeelding, maar maakt tegelijk steeds meer deel uit van ons dagelijks leven.

De Vlaamse steun voor dit type onderzoek is dan ook van onschatbare waarde."

Bij ruimtevaart denken mensen aan onderzoek naar buitenaards leven of het heelal aan de hand van satellieten, raketten en astronauten, maar de sector biedt nog veel meer.

Veel onderzoek in de ruimte dient ook om activiteiten op de aarde te verbeteren of teweeg te brengen.

Voorbeelden zijn satellietdata of aardobservatiedata die veranderingen aan het aardoppervlak rapporteren of ingezet worden voor positionering, telecommunicatie of meteorologie.

Zo werkt een defibrillator op ruimtevaartechnologie.

Ook navigatiesystemen in auto's, bellen naar de andere kant van de wereld of de technologie om geld af te halen in het buitenland, is afkomstig van ruimtevaartdiensten.

Voor veel sectoren, gaande van landbouw tot defensie, bieden ruimtevaartdata dus een meerwaarde.

Kortom, ruimtevaart en zijn afgeleide markten en diensten hebben een enorm potentieel. Zowel op economisch als maatschappelijk vlak biedt het opportuniteiten voor Vlaanderen.

Daarom wil Vlaams minister van Innovatie Hilde Crevits onder andere met de Frank De Winne mandaten jonge onderzoekers warm maken voor het Vlaamse ruimtevaartprogramma.

Op zoek naar buitenaards leven

In totaal werden 5 mandaten toegekend. "Zij spreken stuk voor stuk tot de verbeelding. Een duidelijk teken dat ruimtevaartonderzoek ook in Vlaanderen erg leeft", licht FWO-voorzitter Willy Verstaete toe.

Zo focust het onderzoek van Vjera Radonicic (Vrije Universiteit Brussel) op één van de meest intrigerende wetenschappelijke vragen van het moment, namelijk het bestaan van leven in buitenaardse omgevingen.

Aangezien niemand weet hoe dat buitenaards leven er dan zou kunnen uitzien, kan de mogelijkheid enkel onderzocht worden door trillingen op een nanometerschaal. Een paar jaar geleden werd aangetoond dat die trillingen bij elk levend organisme stoppen als het dood is. Het onderzoek van Vjera Radonicic focust zich op de ontwikkeling van een instrument om die trillingen te detecteren.

Het onderzoek van Catho Schoenmaekers (Universiteit Antwerpen) probeert dan weer de effecten van ruimtevaart op het menselijk lichaam bloot te leggen. Onderzoek dat zeer actueel is nu vestigingen op de maan en het sturen van mensen naar Mars weer hoog op de agenda's van verschillende ruimtevaartorganisaties staan.

Enrico Anfuso (Vrije Universiteit Brussel) voert onderzoek naar thermische beschermingssystemen om capsules te beschermen tegen de extreme hitte die optreedt tijdens de atmosferische terugkeer in de dampkring. We zien dat wel vaker in films of op tv en vallende sterren zijn er hét voorbeeld van, door het onderzoek van Anfuso kunnen we terugkerende capsules beter beschermen.

Hanne Baeke (KU Leuven) wil met haar doctoraat dan weer de kennis van ruimteweer rond gemagnetiseerde (Mercurius) en niet-gemagnetiseerde (Maan) rotsachtige lichamen verbeteren. Cruciaal, gezien zonnestraling schadelijk is voor zowel astronauten als satellieten. Door het herleven van bemande ruimtevaart is dit onderzoek meer dan ooit noodzakelijk.

Max Kiewiet (Universiteit Gent) tenslotte wil in zijn project lasers en detectoren met lage ruis integreren op commerciële fotonische chips.

De onderzoekers kunnen vanaf 1 januari 2022 aan de slag gaan. De komende 2 jaren worden er nog eens 11 nieuwe mandaten toegekend.  Beelden ESA.